آشنایی با تست فلوک، معیاری برای سنجش عملکرد کابل شبکه

استفاده از کابل شبکه امروزه به‌عنوان یکی از عناصر مهم در زیرساخت شبکه و یا سیستم‌های نظارت تصویری به شمار می آید، اما چیزی که بسیار اهمیت بیشتری دارد وجود بستری قدرتمند و پرسرعت و مقاوم در برابر نویز است تا بتواند ضمن ارائه بهترین سرویس، کمترین تضعیف را داشته باشد. در ادامه با تست فلوک آسنا می‌شویم.

تست فلوک چیست؟

یکی از معیارهای مناسب برای سنجش کیفیت کابل، استفاده از پارامتر تست فلوک است. تست فلوک ابعاد و اندازه‌های مختلفی دارد که در این مقاله به معرفی این پارامترها می‌پردازیم.

تست فلوک با محاسبه پارامترهای مختلف می‌تواند عملکرد بهینه و خوب یک کابل را نشان دهد که درنهایت نتیجه آن می‌تواند به‌صورت fail یا pass عرضه گردد. روش تست عملکرد تست فلوک بر اساس استانداردهای ANSI/TIA/EIA 568-B.1 و ISO/IEC 11801 مشخص می‌شوند.

به‌طورکلی در دسته‌بندی دو روش برای طبقه‌بندی و نام‌گذاری کابل‌های شبکه وجود دارد، در سیستمANSI بر اساس دسته‌بندی‌های (Cat3،  Cat5e، Cat6،  Cat7، Cat8) و در سیستمISO بر اساس کلاس‌های C، D، E، F، G  نام‌گذاری می‌شوند. مهم‌ترین نکته که وجود دارد بررسی عملکرد و وظیفه هرکدام از این گروه‌بندی‌ها است.

کارکرد و عملکرد هر دسته یا کلاس منطبق بر فعالیت کاری در محدوده فرکانسی مربوط به آن کابل می‌شود، که می‌تواند در محدوده فرکانسی آزمایش منجر به نتیجه pass و یا fail شود. به‌طور مثال محدوده فرکانسی مربوط دسته Cat3/Class C در پهنای باند 16 مگاهرتز قرار می‌گیرد، این کلاس در پروژه‌های امروزی دیگر کاربردی ندارد،  Cat5e /Class D در پهنای باند 100 مگاهرتز کار می‌کند دسته سوم درCat6 / Class E در پهنای باند 250 مگاهرتز عملکرد درستی دارد و گروه آخر یا Cat7 /Class F در پهنای باند 600 مگاهرتز کار می‌کند.

پارامترهای تست فلوک

بررسی پارامترهای درج شده در تست فلوک:

• اولین پارامتر در تست فلوک wiremap نام دارد. wiremap نحوه ارتباط و اتصال کانکتورها را نشان می‌دهد. در این منو نحوه اتصال کانکتور ها نشان داده می‌شود. کاربرد Wiremap برای این است تا اشکالات فیزیکی را بتوانیم شناسایی کنیم مثل: نصب صحیح سوکت ها در انتهای کابل، هرگونه اتصال کوتاه بین 2 یا چند رشته کابل، قطعی 1 یا چند رشته، چیدمان صحیح رشته‌ها و غیره در این منو می‌تواند نشان داده شود.
• پارامتر دیگری که در تست فلوک وجود دارد، تأخیر انتشار یا propagation delay  است. این تأخیر مدت‌زمان انتشار یک سیگنال ازیک‌طرف کابل و ارسالان به سمت دیگر کابل را محاسبه می‌کند، به‌طورمعمول با پارامترهای ثانیه سنجیده می‌شود و با توجه به کوچکی مقدار ضرایب پیکو یا میکرو یا میلی به آن افزوده می‌شود. تأخیر انتشار کم نشان از سرعت‌بالا در انتقال دارد.
• پارامتر دیگر delay skew نام دارد، این پارامتر تفاوت تأخیر انتشار بیت سریع‌ترین زوج و کند ترین زوج را نشان می دهد. هرچقدر این عدد به سمت صفر گرایش پیدا کند نشان از بهینه‌تر بودن کابل است.
• یکی دیگر از پارامترها در تست فلوک محاسبه طول کابل است. طول کابل بر اساس استاندارد کابل‌کشی نباید از 100 متر تجاوز نماید، اما به کمک تست فلوک می‌توان این فاصله را محاسبه نمود تا از ارسال دقیق و بدون مشکل اطمینان حاصل کرد و در صورت افزایش طول کابل به بالای 100 متر بتوان شرایط تست بهتری را فراهم نمود.
• پارامتر دیگر insertion loss نام دارد، این افت بر اساس شرایط کابل صورت می‌گیرد. مقاومت الکتریکی کابل مسی ایجاد می‌شود یا افت انرژی توسط عایق صورت می‌پذیرد که با افزایش فرکانس این افت افزایش می‌یابد. به‌طورکلی در مخابرات این پارامتر برحسب دسی‌بل است که یک عدد منفی خواهد بود.
• پارامتر دیگر return loss یا تلفات بازگشتی نام دارد. این پارامتر میزان سیگنال برگشتی به سمت فرستنده می‌باشد. این مقدار سیگنال برگشتی توسط اختلاف امپدانس کابل یا کانکتور به وجود می‌آید که معمولاً به علت کشیدگی بیش‌ ازحد کابل یا معیوب بودن کانکتور پدید می‌آید. این پارامتر تأثیر مستقیم با خلوص مس و کیفیت کابل دارد که در اولویت اول پارامترهای تست فلوک می‌باشد.
• پارامتر دیگر Near End-Cross Talk NEXT نام دارد. میزان انتشار سیگنال یک زوج بر روی سیگنال برگشتی از زوج دیگر را NEXT می گویند. در بسیاری مواقع این پارامتر به نام هم شنوایی است و انعکاس و برگشت یک سیگنال می‌تواند تایر بسزایی را در تولید سیگنال اصلی داشته باشد.  Next تأثیر مستقیم بر تجهیزات ابتدا و انتهای کابل شبکه داشته و بقیه پارامترها ازجمله Return loss در بالا بردن کیفیت آن تأثیرگذار می‌باشد. بر همین اساس این پارامتر زیرمجموعه‌های خاص خود را نیز دارد به‌طور مثال PSNEXT جمع مقدار  روی سه زوج سیم است. زیرمجموعه دوم ELFEXT است که مشابه  NEXT است با این تفاوت که از سمت گیرنده محاسبه می‌شود.
• پارامتر دیگر نسبت تضعیف به هم شنوایی یا CROSSTALK است که با  ACR سنجیده می‌شود. به‌طورمعمول این عدد 7 دسی‌بل است. کابل‌های  STP و  FTP دارای  ACR بالاتری هستند. این پارامتر بیان‌کننده میزان قدرت سیگنال در قبال Cross talk است.
• پارامتر آخر DC loop resistance نام دارد. میزان مقاومت بر روی یک زوج را که در انتهای کابل شبکه  به‌صورت Loop درآمده باشد و معمولاً تحت تأثیر امپدانس قرار می‌گیرد, این پارامتر معمولاً تأثیر کمتری نسبت به Insertion Lose دارد اما در مواقع خاصی برای مثال هنگامی‌که از Poe استفاده می‌کنیم نقش بسزایی را بازی می‌کند.

اطلاعات حاصل از انجام تست فلوک

از تست فلوک می توان برای بررسی عملکرد پچکورد های شبکه، کابل شبکه، پریزها و همینطور پچ پنل های شبکه استفاده کرد.  تست فلوک سبب مشخص شدن میزان کشش و خمش کابل های شبکه می‌شود و همینطور متراژ کابل های اجرا شده در پروژه را بصورت گزارش کامل و بصورت فایل PDF اعلام می‌کند.

در کابل کشی شبکه، کیفیت اتصالات اهمیت زیادی دارد و خوشبختانه با انجام تست فلوک مشخص می‌شود. در واقع قطعی و یا عدم وجود قطعی در کابل توسط این تست مشخص می شود و اطلاعات خوبی به همراه دارد.

تسترهای فلوک میزان نویز را نیز مشخص می‌کنند و محلی که نویز در آنها صورت گرفته است را اعلام خواهند کرد. سطح مقاومت و رسانایی کابل ها و محاسبه اهم زوج سیمها بصورت تک به تک از دیگر مواردی است که توسط تستر فلوک مشخص می شود.

با اجرای خدمات تست فلوک می توان میزان خلوص مس به کار رفته در کابل را مشخص کرد.